Ήσυχος νους, γαλήνια καρδιά

Αυτή είναι η βασική οδηγία των δασκάλων μας όταν κάνουμε πρακτική στις πολεμικές τέχνες. Πολλές φορές αναρωτιέμαι πώς μπορεί κάποιος πραγματικά να κρατήσει αυτήν την εσωτερική στάση ζώντας σε έναν κόσμο που είναι βαθιά διαταραγμένος; Σε έναν κόσμο όπου η βία, ο πόλεμος και η απληστία είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του. Πώς να μεταφέρεις στις καινούργιες γενιές του διαδικτύου ότι υπάρχει κάτι πιο ουσιαστικό εκτός από την εικονική πραγματικότητα και τις ψευδείς σχέσεις που αναπτύσσονται διά μέσου αυτής;

Ένας κόσμος που στηρίζεται στο φαίνεσθε και όχι στην ουσία της ζωής. Δύσκολοι καιροί πραγματικά. Γιατί όλο αυτό δεν καθρεφτίζει τίποτα άλλο παρά την ίδια την εσωτερική μας κατάσταση. Γιατί ο πόλεμος είναι εσωτερικός κατ’ αρχάς. Το ανικανοποίητο και η συνεχής έλλειψη είναι αίσθηση που αναδύεται από τα βαθύτερα πεδία της ανθρώπινης ύπαρξης αιώνες τώρα.

Σύγκρουση ιδεολογιών, πολιτικών και θρησκευτικών συστημάτων, σύγκρουση γενεών, σύγκρουση με τη φύση και τα πλάσματά της. Παντού να παρέμβουμε, να κατακτήσουμε, να καταστρέψουμε ότι περνάει από το χέρι μας αρκεί να πάρουμε μια πρόσκαιρη ικανοποίηση για να νοιώσουμε σπουδαίοι και σημαντικοί, αρκεί να βγούμε κερδισμένοι και ο εγωκεντρισμός μας να πάρει την ψευδαίσθηση της νίκης.

Και μέσα σε όλη αυτή την ανισορροπία της καθημερινής ζωής, εμείς, όσοι από εμάς ονειρευόμαστε και προσπαθούμε να πραγματώσουμε έναν κόσμο καλύτερο, καλούμαστε να κρατήσουμε μια στάση ειρήνης, κατανόησης και αγάπης για όλα τα όντα. Σε αυτό το σημείο είναι που υπεισέρχεται αξία της άσκησης.

Το μονοπάτι των πολεμικών τεχνών. Αυτό βαδίζω πολλά χρόνια τώρα και για αυτό θα μιλήσω μεταφέροντας την προσωπική μου εμπειρία. Στην αρχή ήταν ένα καταφύγιο που με προφύλασσε από την τρέλα του κόσμου. Εκεί συναντούσα ανθρώπους που λίγο πολύ μιλούσαμε την ίδια γλώσσα και αυτό με έκανε να μη νοιώθω μόνη σε σχέση με τον τρόπο που έβλεπα την ζωή. Υπήρχαν και άλλοι! Σημαντικό για μένα εκείνες τις εποχές. Μετά ο Δάσκαλος που οδηγούσε την άσκηση. Είχα την τύχη να συναντήσω έναν τίμιο, ειλικρινή και ταπεινό άνθρωπο. Αυτό με έκανε να πιστέψω ξανά ότι δεν έχουν χαθεί οι καλοί άνθρωποι που καλλιεργούν το ήθος και την ευγένεια. Και έτσι αφέθηκα με εμπιστοσύνη στην άσκηση του taijiquan και του zazen Αυτή θα μου άνοιγε τον δρόμο για το καινούργιο.

Σιγά σιγά μέσα από την πρακτική εκτός από τα θετικά, άρχισε να αναδύεται ο δικός μου χωριστικός νους και η δικός μου εγωισμός. Μέσα από την σιγή της άσκησης άρχισα να ακούω τον δικό μου εαυτό που ήταν γεμάτος από εσωτερική σύγκρουση, φόβους και ανασφάλειες. Το εξωτερικό έγινε εσωτερικό. Εγώ γεννούσα τον πόλεμο μέσα μου. Εγώ ήμουν αυτή που ζήλευα, που ήμουν ανταγωνιστική. Ενδιαφέρον. Κατάλαβα ότι δεν ήμουν το θύμα όπως πίστευα μέχρι τότε. Έτσι πήρα την ευθύνη του εαυτού μου και μετά από ένα σωρό παραδοχές άρχισε η αναζήτηση της πηγής όλων αυτών των συγκρούσεων.

Με την βοήθεια της διδασκαλίας που έχει φτάσει στα χέρια μας από αξιόλογους Δασκάλους, και είμαι βαθιά ευγνώμων για αυτό, άρχισα να μελετάω την κινητικότητα του νου. Να αφουγκράζομαι ανά πάσα στιγμή τις σκέψεις που αναδύονται.

Ο νους συνεχώς γεννάει, γεννάει ασταμάτητα ιδέες, απόψεις, εικόνες, αντιλήψεις. Είναι η δουλειά του ίσως. Όπως το ήπαρ διυλίζει το αίμα, ο σπλήνας και το πάγκρεας μεταβολίζουν, έτσι και νους γεννάει ιδέες. Δεν είναι όλες άχρηστες το αντίθετο. Το θέμα όμως είναι ότι εμείς ταυτιζόμαστε συνεχώς με τα δημιουργήματα του νου και χάνουμε την διάκριση ανάμεσα στις εποικοδομητικές σκέψεις και τις ανούσιες. Τρέχουμε πίσω από τις ανούσιες και μπαίνουμε σε ένα σωρό πλάνες. Με την άσκηση αυτό με τον καιρό αλλάζει γιατί αποκτάς επίγνωση του τι συμβαίνει στο εδώ και τώρα ανά πάσα στιγμή και παράλληλα δυναμώνεις το κέντρο σου. Αφουγκράζεσαι τον εσώτερο εαυτό πιο εύκολα και αντιλαμβάνεσαι που χάνεσαι. Είτε μας αρέσει είτε όχι συμβαίνουν πράγματα εσωτερικά που θέλουν εργασία και μεταστοιχείωση. Και όσο αλλάζουμε εμείς προς το καλύτερο αλλάζει και ο κόσμος. Μπορεί σε μικρότερη κλίμακα αλλά αλλάζει. Αυτή η αλλαγή μεταφέρεται χωρίς να το προσπαθούμε στο προσωπικό μας περιβάλλον και μετά στο ευρύτερο. Σαν ομόκεντροι κύκλοι που σχηματίζονται όταν ρίξουμε ένα βότσαλο στα ήσυχα νερά μιας λίμνης.

Όταν ο νους ησυχάσει μέσα από την άσκηση, γιατί πια δεν δίνουμε και τόση σημασία σε οτιδήποτε γεννάει, τότε η καρδιά γαληνεύει. Καταλαγιάζουν τα συναισθήματα του φόβου, της λύπης, του θυμού, ακόμα και της υπερβολικής χαράς. Γιατί πια αντιλαμβάνεσαι ότι όλα αλλάζουν. Συνεχώς. Ο νους είναι που θέλει να ελέγξει, να κρατήσει, να νοιώσει ασφαλής. Μα δεν υπάρχει ασφάλεια! Όλα αλλάζουν και διάγουμε τις ζωές μας χωρίς πραγματικά να ξέρουμε τι πρόκειται να συμβεί το επόμενο λεπτό. Μερικές φορές είναι τρομακτικό να το σκεφτεί κανείς.

Αναζητάμε διαρκώς την ασφάλεια. Και επειδή αυτή καταρρίπτεται από την ίδια τη ζωή τότε εφορμούν οι ιδέες και τα συναισθήματα μιας καρδιάς που είναι ανήσυχη, γιατί οι ιδέες παράγουν τα συναισθήματα. Και έρχεται η συνεχής πρακτική στις τέχνες μας να μας κρατάει σε επίγνωση.

Μπορεί να διαβάζουμε τις διδασκαλίες αλλά αν δεν τις πραγματώσουμε έξω από το ντότζο παραμένουν θεωρίες. Η έμπρακτη εφαρμογή μέσα στην καθημερινή μας ζωή είναι αυτό που έχει αξία. Αυτό είναι που μας κάνει να επιπλέουμε σε αυτόν μεγάλο ωκεανό της ζωής. Ο καθένας μας με το πλοίο του. Τον αληθινό του εαυτό.

Εφαρμόζοντας τον ήσυχο νου που αφήνει τα πράγματα να έρθουν και να φύγουν και της γαλήνιας καρδιάς που δεν συνταράσσεται από αρνητικά συναισθήματα, χαράσσουμε ένα μονοπάτι ευγένειας μέσα στην αγένεια, ένα μονοπάτι ειρήνης μέσα στον πόλεμο, ένα μονοπάτι αγάπης για όλα τα όντα μέσα στο μίσος και την εκδίκηση.

Ο καθένας μας λοιπόν ας προσθέσει το δικό του λιθαράκι στο παζλ της ζωής. Όσο για μένα έχω αποφασίσει ότι θα είμαι εδώ και θα το παλεύω και ξέρω ότι δεν είμαι η μόνη. Ευτυχώς!